در این مقاله می خواهیم به معرفی و ارائه مطالب مفید و کاربردی در مورد نمونه دادخواست الزام به ایفای تعهد مالی بپردازیم .
در ادامه به سوالات زیر پاسخ می دهیم:
تعهد به چه معنا است و دادخواست الزام به ایفای تعهد مالی چیست ؟
پیرامون موضوع تعهد چه مواد قانونی مطرح می باشد ؟
ارکان تعهد کدام ها هستند ؟
ایجاد یا ایفای تعهد چه مبانی دارد ؟
دعوی الزام به ایفای تعهد چیست ؟
تعهد به چه معنا است و دادخواست الزام به ایفای تعهد مالی چیست ؟
واژه تعهد در لغت به معنای خود را مدیون کردن ، خود را موظف کردن و بر عهده گرفتن می باشد . این واژه علاوه بر داشتن معنایی مستقل یک نوع اصطلاح حقوقی نیز به حساب می اید که در این جا مد نظر ما می باشد . در تعریف حقوقی واژه تعهد می توان گفت به معنای ان است که یک فرد انجام یا ترک عملی در برابر فرد دیگری بر عهده گیرد .
به عبارت دیگر معنای عام این واژه معادل تکلیف ، عهد و حقوق دینی و معنای خاص ان رابطه ی حقوقی است که میان دو فرد برقرار می شود . به واسطه ی این رابطه ی حقوقی متعهد له حق ان را دارد که متعهد را الزام به پرداخت مبلغی پول و یا انتقال مال و دارایی و یا انجام و ترک کاری کند . تعهد را می توان دارای دو جنبه مادی و شخصی دانست . به چه شکل ؟
به این صورت که از یک طرف رابطه ی حقوقی می تواند بین افراد برقرار باشد و از طرف دیگر این تعهد دارای ارزش مالی نیز باشد . دادخواست الزام به تعهد مالی نیز در همین حوزه ی اجرا و ایفای تعهد معنی پیدا می کند .
یعنی فرد یا افراد شرکت کننده در یک قرار داد یا نوع دیگر تعهد در صورت رعایت نکرد مفاد قرارداد و تعهد می توانند به دادگاه کشیده شوند و فرد یا طرفی که شاکی است می تواند این دادخواست را ظرح کرده و به دادگاه ببرد. در قانون مدنی نیز به موضوع تعهد از مواد 219 الی 230 پرداخته شده است .
پیرامون موضوع تعهد چه مواد قانونی مطرح می باشد ؟
همان طور که پیش تر گفتیم در قانون مدنی از مواد 219 تا 230 به موضوع تعهد پرداخته است که در ادامه تعدادی از این مواد را ذکر خواهیم کرد :
ماده 221 قانون مدنی می گوید : اگر كسي تعهد اقدام به امري را بنمايد و يا تعهد نمايد از انجام امري خودداري نمايد در صورت تخلف مسئول خسارات طرف مقابل است مشروط به اينكه به اين امر تصريح شده باشد يا عرف به منزله تصريح باشد يا قانونا موجب ضمان باشد .
ماده 222 قانون مدنی می گوید : در مورد عدم ایفای تعهد با رعایت ماده فوق حاکم می تواند به کسی که تعهد به نفع او شده است ، اجازه دهد خود او عمل را انجام دهد و متخلف را به تادیه مخارج ان محکوم نماید .
ماده 238 قانون مدنی می گوید : هر گاه فعلی در ضمن عقد شرط شود و اجبار ملتزم به انجام ان غیر مقدور ولی انجام ان به وسیله ی شخص دیگری مقدور باشد ، حاکم می تواند به خرج ملتزم موجبات انجام ان فعل را فراهم کند .
جدا از مواد قانونی که در بالا ذکر شد ، ماده 729 قانون ائین دادرسی مدنی مصوب سال 1318 می گوید : در مواردی که موضوع تعهد عملی است که انجام ان جز به وسیله ی شخص متعهد ممکن نیست دادگاه می تواند به در خواست متعهد له در حکم راجع به اصل دعوی یا پس از صدور حکم ، مدت و مبلغی را معین نماید که اگر محکوم علیه مدلول حکم قطعی را در ان مدت اجرا نکند مبلغ مذکور را برای هر روز تاخیر به محکوم علیه بپردازد.
ارکان تعهد کدام ها هستند ؟
در قسمت های قبل در مورد چیستی و معنای تعهد صحبت کردیم . در این بخش می خواهیم با ارکان مختلف تعهد اشنا شویم . ارکان تعهد شامل متعهد ، متعهد له و موضوع تعهد می باشد . در ادامه به توضیح هر یک از این ارکان می پردازیم .
- متعهد کیست ؟ متعهد فردی است که انجام فعل یا کاری و یا ترک فعل یا کاری را ( اقدام و عدم اقدام ) بر عهده می گیرد .
- متعهد له کیست ؟ متعهد له نیز فردی است که دارای یک تعهد حقی می باشد ( برایش ایجاد شده است ) . در واقع می توان گقت صاحب حق می باشد این حق می تواند مالی یا غیر مالی باشد .
- موضوع تعهد : موضوع تعهد به همان کار یا عملی که قرار است عملی یا غیر عملی شود و نسبت به ان تعهدی وجود دارد گفته می شود .
ایجاد یا ایفای تعهد چه مبانی دارد ؟
برای پاسخ دادن به این سوال باید چند مبحث را توضیح دهیم . مباحث یا مبانی چون قرارداد ، قانون و نهایتا عرف . در ادامه به توضیح هر یک از موارد گفته شده می پردازیم .
قرارداد : قرارداد نوعی تعهد به حساب می اید که ناشی از اصل حاکمیت می باشد . این به چه معنا است ؟ این به ان معنا است که افراد می توانند از توافق و قرارداد ( خصوصی ) استفاده کنند و از این راه برای هم ایجاد حق کنند . به طور مثال فردی مقداری پول را برای مدت معینی به فرد دیگر قرض دهد .
قانون : قانون نیز نوع دیگری از تعهد می باشد . این نوع تعهد بارزترین نوع می باشد . قانون در واقع تعهد و تکالیفی می باشد که افراد در مقابل دولت خود در هر جامعه ای دارند . به طور مثال پرداخت عوارض نوعی قانون می باشد . قوانین هر جامعه و دولت می تواند از دیگر جوامع و دولت ها متفاوت باشد .
عرف : مبحث سوم عرف می باشد . عرف نیز نوعی تعهد محسوب می شود . این تعهد همان طور که از نام ان پیدا است از عرف می اید نه از اراده یا قرارداد بین افراد .