تحریر ترکه در صلاحیت کجاست

در مقاله امروز می خواهیم در رابطه با موضوع تحریر ترکه در صلاحیت کجاست صحبت کنیم و اطلاعات مفیدی در این رابطه در اختیار شما کاربران گرامی قرار دهیم.

ارث در واقع موجب انتقال اموال و حقوق مالی به بازماندگان می گردد. به عبارتی می توان گفت تمام اموال و دارایی های مورث به بازماندگان او تعلق دارد و به آن ها می رسد در نتیجه تمامی دارایی های فرد فوت شده در خانواده محفوظ می ماند. در اصل تمامی اموال و حقوق مالی فرد مورث انتقال می یابد و ترکه در برگیرنده اجزای دارایی به صورت منقول و غیر منقول، تمامی منافع و حقوق، دیون و مطالبات می باشد.

جهت احراز ترکیب ترکه نیازی به مراجعه به دادگاه نیست و وارثان و طلبکاران می توانند در شرایط ترکه با هم به یک نتیجه دسته جمعی برسند و بر اساس آن عمل نمایند اما گاهی اوقات پیش می آید که اختلافی بین وارثان وجود دارد و یا یکی از آن ها غایب می باشد در چنین مواقعی مراجعه به مقام قضایی ضروری می باشد و دادگاه با بررسی شرایط پرونده تحریر ترکه می نماید.

در ادامه به سوالات ذکر شده پاسخ خواهیم داد.

• به طور کلی به منظور تقسیم ترکه چه اقداماتی را باید انجام داد؟
• منظور از ترکه چیست؟
• انتقال ترکه به وارثان چگونه انجام می شود؟
• تحریر ترکه به چه صورت است؟
• تصفیه ترکه به چه معنی است؟
• تحریر ترکه در صلاحیت کجاست؟
• منظور از مهر و موم ترکه چیست؟
• مهر و موم ترکه به چه صورتی انجام می شود؟
• جهت درخواست مهر و موم ترکه چه مدارکی ازم است به دادگاه ارائه شود؟
• جهت تحریر ترکه چه مدارکی مورد نیاز است؟
• کارشناسی تحریر ترکه به چه منظوری انجام می گیرد؟
• دادگاه صالح جهت رسیدگی به تحریر ترکه چه دادگاهی می باشد؟
• دادگاه صالح در رابطه با تحریر ترکه چه وظایفی بر عهده دارد؟
• اعتراض به تحریر ترکه چگونه امکان پذیر است؟
• صلح نامه تقسیم ارث چیست؟
• در مواردی که وراث مشخص نباشند چگونه ترکه انجام می گیرد؟
• هدف از تحریر ترکه چیست؟
• نکات مهم در هنگام تحریر ترکه کدامند؟
• تقسیم اموال متوفی از نظر قانون به چه صورت امکان پذیر است؟
• در صورتی که متوفی فقط یک باب منزل داشته باشد و ورثه درخواست تقسیم ترکه داشته باشند رای دادگاه به چه صورت است؟

 

به طور کلی به منظور تقسیم ترکه چه اقداماتی را باید انجام داد؟

انحصار وراثت:

که برای انجام آن فرد درخواست کننده باید با در دست داشتن گواهی فوت متوفی و کپی شناسنامه وی به همراه اصل شناسنامه خود و استشهادیه محظری به شورای حل اختلاف مراجعه نماید تا شورا پس از بررسی مدارک مربوطه و ثابت شدن وارث بودن فرد مدرک انحصار وراثت را صادر نماید.

مهر و موم ما ترک:

معمولا این عمل را برای محفوظ ماندن ما ترک از هر گونه دخل و تصرف توسط وارثین انجام می گیرد که توسط دادگاه انجام می شود.

تحریر ترکه:

تحریر ترکه به معنی تهیه لیستی از اموال و دارایی های متوفی همراه با دیون او می باشد.

قبول یا رد ترکه:

گاهی اوقات ممکن است که در بین وارثین اختلافی به وجود آید و برخی از آن ها ترکه را نپذیرند و درخواست تجدید نظر ترکه را نمایند.

تصفیه ترکه:

به معنی پرداخت دیون متوفی از ترکه و تعیین ما بقی اموال وی جهت تقسیم در بین وارثین می باشد.

تقسیم ترکه:

به معنی تقسیم اموال و دارایی های تصفیه شده متوفی در بین وارثین خود می باشد.

 

منظور از ترکه چیست؟

ترکه در واقع به اموال و دارایی های میت در هنگام فوت گفته می شود، البته به معنی آن نیست که در برگیرنده دیون مالی و تکالیف میت باشد.  این تکالیف و دیون مالی پس از فوت شخص تحت اداره ترکه بررسی می گردد. بر همین اساس ماده 206 از قانون امور حسبی می گوید: هدف اصلی تحریر ترکه مشخص نمودن میزان ترکه و دیون میت می باشد.

به عبارتی ساده تر می توان گفت پس از فوت هر شخصی از او اموال و دیون به جای مانده و وارثان صاحب آن ها به حساب می آیند.

انتقال ترکه به وارثان چگونه انجام می شود؟

انتقال ترکه امری قهری می باشد به آن معنی که در اثر تحقق موت حقیقی یا فرضی اجرا می گردد. در همین رابطه ماده 867 از قانون بیان می کند در صورتی ورثه می توانند مالک ترکه متوفی باشند که حقوق و دیونی ترکه میت  را ادای کرده باشند.

در برخی موارد ممکن است وارثان از انتقال قهری ماترک را قبول نکنند که تاثیر چندانی در انتقال قهری آن نخواهد داشت و در استقرار مالکیت بی تاثیر است. همچنین مواردی نیز وجود دارد که تعدادی از وارثان ترکه را می پذیرند و برخی دیگر نمی پذیرند

در این شرایط یکی از وارثینی که ترکه را قبول دارند به نمایندگی بقیه به اداره ترکه و پرداخت دیون و حقوق می پردازد و مخالفان ترکه مجبور به تحمل شرایط هستند و حق هیچ نوع اعتراضی در خصوص عملیات انتقال سند نخواهند داشت

تحریر ترکه به چه صورت است؟

منظور از تحریر تهیه لیستی از تمامی اموال ودیون فرد فوت شده می باشد که باید اینکار در حضور وارثان، طلبکاران و حتی نمایندگان قانونی هر کدام از آن ها انجام بگیرد. قانون 210 امور حسبی نیز در این رابطه می گوید که دادگاه بخش زمان معینی بین یک تا سه ماه را جهت نشر آگهی در هر کدام از روزنامه های کثیر الانتشار مشخص نموده تا تحریر ترکه انجام شود

و تمامی افراد اعم از بدهکار، طلبکار، وارثان و هر شخصی که به شکلی با متوفی در ارتباط بوده است از مرگ او و تحریر ترکه اطلاع یابد و در زمان مشخص شده در آگهی برای رسیدگی به تحریر ترکه در دادگاه حاضر شود.

البته توجه داشته باشید که تمامی افراد نام برده شده حق در خواست تحریر ترکه را نخواهند داشت و  فقط وارثان، نمایندگان آن ها و وصی مجاز قادر است جهت تحریر ترکه دادخواست دهد

ما بقی افراد ذکر شده تنها می توانند با هدف مانع شدن از انتقال های غیر قانونی اموال قبل از تحریر ترکه درخواست مهر و موم ترکه را داشته باشند. همچنین علاوه بر موارد ذکر شده در مدت تحریر ترکه انتقال ما ترک به هر شکلی ممنوع می باشد و تخلف محسوب می گردد.

تصفیه ترکه به چه معنی است؟

پیش از آنکه اموال ترکه بخواهد بین وارثین متوفی تقسیم گردد باید دیون افراد طلبکار به طور کامل از این ترکه پرداخت شود. برای انجام این کار باید یکی از وارثین را  مدیر تصفیه نمود  تا به پرداخت تمامی دیون رسیدگی نماید.

همچنین در مواردی که متوفی وصیت نامه ای داشته باشد ابتدا باید به کلیه بندهای وصیت نامه ی وی از طریق ترکه عمل نمود سپس به تصفیه ترکه پرداخت. تصفیه ترکه بر اساس قوانین توسط مدیر منصوب شده و کاملا زیر نظر دادگاه صالح انجام می گیرد. بنابراین می توان از صحت تصفیه اطمینان داشت و هیچگونه مخالفتی با لیست دارایی ها و اموال پس از تصفیه ترکه قابل قبول نخواهد بود.

تحریر ترکه در صلاحیت کجاست؟

تحریر ترکه در اصل به معنی تعیین و جمع آوری اموال و دارایی های متوفی  در کنار طلبکاری ها و بدهکاری وی می باشد که به صورت لیستی تهیه شده و کارشناس تعیین شده در اختیار دادگاه صالح قرار می دهد تا دادگاه بر اساس بررسی های انجام شده و مطابق قوانین و مقررات به تقسیم بندی ارث متوفی بین وارثین بپردازد.

منظور از مهر و موم ترکه چیست؟

مهر و موم ترکه به اقدامی گفته می شود که مراجع غذایی جهت جلوگیری از هر گونه دخل و تصرف وراث در ترکه انجام می دهند و در واقع با این کار از ترکه محافظت و نگهداری می نمایند.

هر یک از ورثه و نمایندگان آن ها و موصی له ، طلبکاران متوفی می توانند در خواست مهر و موم ترکه دهند و همین افراد نیز می توانند درخواست رفع مهر و موم دهند.

درخواست رفع مهر و موم ترکه به دو شکل امکان پذیر است.

• بدون تنظیم ریز ترکه
• با تنظیم ریز ترکه

گاهی اوقات ممکن است افرادی غیر از افراد نام برده شده در بالا جهت رفع مهر و موم در خواست نمایند که در این شرایط شورای حل اختلاف موظف است که ریز کلیه اموال مهر و موم شده را مشخص نماید و کلیه اموال منقول و غیر منقول با ارزش هر یک را تعیین کند.

پس از رفع مهر و موم ترکه شورا موظف است که به منظور نگهداری و اداره نمودن ترکه فردی از وراث را تعیین کند که مانع از حیف و میل شدن ترکه گردد و حق سایر وارثین دفاع کند.

مهر و موم ترکه به چه صورتی انجام می شود؟

• بستن درب خانه و یا صندوق و پاکت ها با استفاده از لاک و موم گداخته
• درج مهر بر لاک و موم به صورت رسمی

لازم به ذکر است که بدانید مهر و موم ترکه ممکن است به درخواست وراث و یا با صلاح دید دادگاه صالح انجام گیرد که بر اساس ماده 167 و 168 قانون می باشد.

جهت درخواست مهر و موم ترکه چه مدارکی ازم است به دادگاه ارائه شود؟

در صورتی که یکی از وراث بخواهد درخواست مهر و موم ترکه بدهد باید حتما شناسنامه و کارت ملی همراه داشته باشند و همراه داشتن گواهی انحصار وراثت نیز لازم است.

جهت تحریر ترکه چه مدارکی مورد نیاز است؟

به منظور تحریر ترکه ابتدا باید به شورای حل اختلاف مراجعه نمود و برگه دادخواست مربوطه را دریافت و تکمیل کرد سپس ما بقی مراحل را طی نمود. مدارک ذکر شده در زیر جهت پیوست به دادخواست تحریر ترکه ضروری می باشد.

• گواهی فوت
• گواهی انحصار وراثت
• لیست کلیه اموالی که از سوی ورثه و یا نمایندگان آن ها ارائه شده است.

کارشناسی تحریر ترکه به چه منظوری انجام می گیرد؟

پس از آنکه وراث دادخواست تحریر ترکه را به دادگاه تحول دادند، کارشناسی از سوی آن ها تعیین می گردد که موظف است تمامی اموال و دیون فرد فوت شده را صورت برداری نماید. به همین منظور کارشناس  ابتدا لیست تمامی اموال فرد متوفی را به شکل زیر تهیه می کند.

• تعیین اموال منقول و ارزش هر کدام
• مشخص نمودن میزان و وزن طلا و نقره متوفی
• تعیین نقدینگی ها و نوع هر کدام
• کلیه اسناد متوفی به صورت دقیق
• مشخص نمودن و تهیه لیست از اموال غیر منقول متوفی

صورت جلسه

کارشناس پس از تنظیم این لیست دیون و مطالبات متوفی را نیز بر اساس اطلاعات درج شده در اسناد رسمی کشور و سایر مراکز و …تعیین نموده و به لیست اضافه می کند و در نهایت صورت جلسه ای به شکل زیر تنظیم می نماید.

• نام و مشخصات متصدی تحریر ترکه
• مشخصات کامل احضار شدگان و کسانی که در دادگاه حاضر شده اند.
• تعیین محل و مکان انجام تحریر ترکه
• ثبت اظهارات افراد در خصوص اموال ودارایی ها و یا بدهی های ترکه متوفی
• مشخصات کامل شخصی که تمامی اسناد و اموال ذکر شده به او داده خواهد شد.

 

دادگاه صالح جهت رسیدگی به تحریر ترکه چه دادگاهی می باشد؟

ماده 163 از قانون امور حسبی اعلام می کند که در زمینه امور مربوط به تحریر ترکه، دادگاه بخشی دادگاه صالح محسوب می گردد. منظور از دادگاه بخشی دادگاهی است که آخرین اقامتگاه متوفی در حوزه آن دادگاه قرار داشته است.

همچنین در صورتی که متوفی در خارج از کشور مشغول به زندگی بوده است و یا در داخل ایران محل سکونت ثابت و مشخصی نداشته است، دادگاه بخشی دادگاهی محسوب می گردد که اخرین محل سکنای متوفی در حوالی آن واقع شده است.

قانون 164 از قانون امور حسبی نیز در این رابطه می گوید:

در صورتی که متوفی در ایران محل اقامت مشخص نداشته باشد، دادگاه مکانی که ترکه در آنجا قرار دارد به عنوان دادگاه صالح تعیین می گردد و در مواردی که ترکه در جاهای گوناگونی باشد، دادگاهی صالح است که اموال غیر منقول در حوزه او قرار دارند.

البته در صورتی که اموال غیر منقول نیز تقسیم شده باشند و هر کدام در حوزه های مختلفی قرار داشته باشند دادگاهی به عنوان دادگاه صالح معرفی می گردد که پیش از بقیه جهت تحریر ترکه شروع به اقدام نموده است.

دادگاه صالح در رابطه با تحریر ترکه چه وظایفی بر عهده دارد؟

این دادگاه موظف است پس از تعیین زمان مشخص در خصوص چاپ دادخواست تحریر ترکه در روزنامه برای هر یک از وارثان و بستانکاران و مدیونین احضاریه هایی را به درب منزل آن ها بفرستند و آن ها را به دادگاه دعوت نماید تا در جلسه رسیدگی حاضر شوند.

معمولا روال به این صورت است که فرد درخواست کننده تحریر ترکه لیستی از وراث و وصی را همراه با آدرس محل سکونت به دادگاه تحویل می دهد تا دادگاه تحت عنوان خواندگان برای مراجعه به دادگاه اخطار بدهد.

علاوه بر لیست ارائه شده از سوی درخواست کننده تحریر ترکه دادگاه خود نیز تحقیقاتی را انجام می دهد تا هر فردی که به نحوی با تحریر ترکه متوفی در ارتباط است را به دادگاه دعوت نماید زیرا دادگاه به عنوان حافظ حقوق افراد موظف است کار خود را به درستی انجام دهد.

توجه داشته باشید که غیبت هر یک از افراد فراخوانده شده هیچ گونه اختلالی در برگزاری جلسه ایجاد نمی کند و تحریر ترکه طبق روال انجام می گیرد.

اعتراض به تحریر ترکه چگونه امکان پذیر است؟

بر اساس قوانین شورای حل اختلاف افراد می توانند در مدت 20 روز پس از صادر شدن تحریر ترکه درخواست تجدید نظر نمایند. قاضی دادگاه عمومی حقوقی و یا دادگاه گیفری مسئول رسیدگی به درخواست تجدید نظر می باشد.

در همین رابطه ماده 223 قانون بیان می کند که: در شرایطی که در زمان تحریر ترکه بین وراث اختلاف نظری در خصوص ترکه وجود داشته باشد دادگاه سعی می کند که به شکل دوستانه به حل موضوع بپردازد.

صلح نامه تقسیم ارث چیست؟

صلح به معنی تسالم بر کاری می باشد که نتیجه آن تملیک  عین همراه با منفعت است یا  ادای دین. وارثین متوفی باید با ارائه اسناد معتبر مثل  سند محضری، شهادت شهود و غیره و یا با دلایل قابل قبول قاضی را قانع نماید تا بتواند به حق و حقوق خود دست یابد.

وارثین همچنین می توانند از سهم الارث خود صرف نظر کرده و آن را به دیگر وارثین ببخشند و با تنظیم صلحنامه پیش ازقسمت بندی ترکه  این عمل انجام می گیرد

. در مواردی که وراث مشخص نباشند چگونه ترکه انجام می گیرد؟

در مواردی که وراث فرد متوفی مشخص نباشد جهت مدیریت ترکه مدیری مشخص می گردد و زمانی به مدت ۱۰ سال تعیین می شود تا وارثین متوفی خود را به دادگاه جهت دریافت ترکه معرفی نمایند اما اگر پس از این مدت فردی با ادعای دریافت ترکه به دادگاه مراجعه کند دادگاه به هیچ عنوان درخواست او را نخواهد پذیرفت. اما در صورتی که قبل از به پایان رسیدن این مدت فردی ادعایی در خصوص مدیریت ترکه داشته باشد باید درخواست خود را به صورت کتبی به دادگاه تحویل دهد تا دادگاه به درخواست او رسیدگی نماید.

هدف از تحریر ترکه چیست؟

در واقع هدف از تحریر ترکه ارزیابی اموال و دارایی ها و ترکه به صورت کلی می باشد که در طی آن می توان با تحلیل ترکه به رد یا پذیرش آن اقدام نمود تحریر ترکه باعث می گردد که وراث بتوانند به خوبی  در زمینه تقسیم ارث تصمیم بگیرند. همچنین تحریر ترکه موجب می گردد که طلبکاران نیز به خوبی بتوانند از میزان دقیق طلب خود وسهمی که از ترکه خواهند برد آگاه شوند و بر اساس آن برنامه ریزی نمایند.

در کشور ما قانون ارث به این صورت است که پس از مرگ فرد اموال او بین تمام وارثینش تقسیم می گردد و به همین منظور اقدام به تنظیم ترکه می کنند و پس از آن باید مراحلی را جهت تقسیم ارث طی  نمود. تقسیم ارث بین وارثین معمولا زیر نظر دادگاه انجام می گیرد.

نکات مهم در هنگام تحریر ترکه کدامند؟

در صورتی که در ضمن ترکه دفاتر بازرگانی دارای جاهای سفید باشند آن را با خطوط متقاطع پر می کنند اما در صورتی که دفاتر پلمپ نشده باشند متصدی باید تمامی دفاتر را امضا کند و کلیه بخش های سفید را با خطوط متقاطع پر نمایند. این نکته بر اساس ماده ۲۱۷ قانون امور حسبی می باشد.

در زمان تحریر ترکه تصرف در آن ممنوع می باشد مگر در شرایطی که اقدامی در جهت حفظ ترکه انجام گیرد. مطابق ماده ۲۱۸

توقف پرداخت بدهی های متوفی

در زمانی که تحریر ترکه انجام می شود پرداخت بدهی های متوفی متوقف می گردد. مطابق ماده ۲۱۹ امور حسبی

صورت ترکه در دفتر دادگاه موجود می باشد و وارثین می توانند در صورت نیاز به دادگاه مراجعه نموده و نسخه از آن دریافت نمایند. مطابق ماده ۲۲۲

پس از تحریر ترکه نتیجه آن به وارثین اطلاع داده می شود و در شرایطی که اطلاعات دقیقی در خصوص محل سکونت وراث وجود نداشته باشد دادگاه نتیجه تحریر ترکه را در روزنامه های کثیر الانتشار منتشر می نماید. مطابق ماده ۲۲۴

 تقسیم اموال متوفی از نظر قانون به چه صورت امکان پذیر است؟

• تنظیم و عقد تقسیم نامه در بین کلیه وراث بر حسب توافق ما بین آن ها به صورت تقسیم نامه عادی و رسمی انجام می گیرد.
• تقسیم دارایی های متوفی توسط دادگاه بر اساس قوانین

تنظیم تقسیم نامه امری تخصصی و حرفه ای می باشد که نیاز به دانش و علم کافی در خصوص قوانین مدنی و حسبی دارد، از این رو باید توسط یکی از کارشناسان متخصص این حوزه انجام بگیرد و تنظیم آن توسط یک فرد عادی امکان پذیر نمی باشد.

از این رو وکلای دادگستری زیادی در سراسر کشور در این زمینه فعالیت دارند و افراد می توانند جهت امور مالی و ترکه خود و تنظیم تقسیم نامه به این وکلا و دفاتری که در آن مشغول به فعالیت هستند مراجعه نمایند.

در صورتی که متوفی فقط یک باب منزل داشته باشد و ورثه درخواست تقسیم ترکه داشته باشند رای دادگاه به چه صورت است؟

بر اساس ماده ۳۰۰ از قانون امور حسبی داده وظیفه دارد که به تمام درخواست هایی که وراث در خصوص تقسیم ارث و ترکه دارند رسیدگی نماید. از این رو دادگاه در شرایطی که بتواند منزل را تقسیم بندی نماید از این طریق وراث را به سهم الارث خود می رساند و در مواردی که امکان تقسیم بندی ملک وجود نداشته باشد دستور صادر می کند که ملک به فروش برسد و با مبلغ حاصل از فروش ملک به پرداخت سهم هر یک وارثین می پردازد و از این طریق به خواسته وراث پاسخگو می باشد.