اظهارنامه یک ابزار بسیار مهم در قانون حقوقی کشور محسوب میشود که امکان حل و فصل دعوی پیش از اقامه آن در دستگاه قضایی را به طرفین می دهد. مسئله ای که وجود دارد این است که به واسطه این ابزار بسیار مهم این امکان ایجاد می شود که طرف خواهان نیاز قانونی خود را بدون درگیر کردن سیستم قضایی به طرف خوانده اطلاع می دهد.
- اظهارنامه چیست؟
- اظهارنامه چه کاربردی دارد؟
- چه زمانی از اظهارنامه استفاده می شود؟
- شرایط ارسال اظهارنامه چیست؟
- از چه طریقی می توانیم نسبت به ارسال اظهارنامه اقدام کنیم؟
- مهمترین شرایطی باید در تنظیم اظهارنامه رعایت کنیم چیست؟
- اظهارنامه چه بار حقوقی دارد؟
- در کدام موارد باید نسبت به ارسال اظهارنامه اقدام کنیم؟
- بهترین کارکرد اظهارنامه چیست؟
- کارکرد یک وکیل در خصوص اظهارنامه چیست؟
- آیا ارسال اظهارنامه اجباری است؟
- آیا از اظهارنامه می توان به عنوان یک سند یا مدرک در دادگاه استفاده کرد؟
اظهارنامه یک ابزار مهم قانونی در جهت احقاق حقوق محسوب می شود. بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی فرد خواهان می تواند بدون طرح دعوی و ورود به مسیر قضایی نسبت به احقاق حقوق خود از اظهارنامه استفاده کند. این ابزار مهم قانونی این امکان را به طرفین می دهد که بتوانند بدون این که دعوی شروع شود با یک دیگر به توافق برسند. از طرف دیگر این وسیله نشان می دهد که طرف خواهان قصد و نیتی به جز گرفتن حق خود ندارد و به نوعی آخرین فرصت را به صورت قانونی در اختیار طرف دیگر قرار می دهد که بتواند به صورت صلح آمیز مسئله را حل و فصل کند.
نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که اساسا در ارسال اظهارنامه دادگاه یا دستگاه قضایی تنها نقش رسمیت بخشیدن به این ابزار را دارد. در کلام ساده تر دادگاه یا دستگاه قضایی اقدامی بر اساس این اظهارنامه انجام نمی دهد. این دستگاه تنها موظف است که از طریق قضایی نیاز قانونی خواهان را به خوانده اطلاع دهد. خوانده نیز می تواند پاسخ این نیاز را در قالب همان اظهارنامه به فرد خواهان بازگرداند. البته در این خصوص اجباری وجود ندارد. بنابراین انتظار نداشته باشید که بر اساس اظهارنامه دادگاهی تشکیل شود و یا دستگاه قضایی حق شما را از خوانده مطالبه کند. این نکته بسیار مهمی است که هر وکیل حقوقی به آن آشناست.
اظهارنامه در قانون
اظهارنامه یک ابزار بسیار مهم در قانون حقوقی کشور محسوب میشود که امکان حل و فصل دعوی پیش از اقامه آن در دستگاه قضایی را به طرفین می دهد. مسئله ای که وجود دارد این است که به واسطه این ابزار بسیار مهم این امکان ایجاد می شود که طرف خواهان نیاز قانونی خود را بدون درگیر کردن سیستم قضایی به طرف خوانده اطلاع می دهد. در این صورت دو حالت وجود دارد. اول این که خوانده نیاز خواهان را متوجه می شود و آن را قبول می کند و سعی می کند برای حل آن اقدامی کند.
حالت دیگر این است که خوانده منکر این نیاز می شود و یا به آن توجهی نمی کند، در این صورت خواهان می تواند با طرح و اقدامه دعوی نسبت به احقاق حقوق خود از طریق دادگاه اقدام کند. توجه داشته باشید که اظهارنامه در این حالت به عنوان یک مدرک مهم و قابل استناد محسوب می شود.
در کلام ساده تر اظهارنامه یک نامه کاملا قانونی و رسمی محسوب می شود که توسط دستگاه قضایی به طرف خوانده ارسال شده است. بنابراین طرف خوانده نمی تواند منکر دریافت آن شود. از این رو طرف خواهان به خوبی می تواند از آن به عنوان یک مدرک و دلیل کامل استفاده کند.
البته به این نکته نیز توجه داشته باشید که ارسال چنین نامه رسمی و قانونی بدون طرح دعوی برای خوانده این معنا را نیز می تواند داشته باشد که طرف خواهان به دنبال اقامه دعوی است. بنابراین این فرصت به طرف خوانده داده می شود که بتواند در این مدت آمادگی لازم را کسب کند و یا بدون هیچ مانع قانونی نسبت به فرار اقدام کند. بنابراین توجه داشته باشید که ارسال اظهارنامه در هر موقعیتی نمی تواند مناسب باشد.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که اظهارنامه یک نامه رسمی و قانونی است. از آن جهت که کاملا مشخص است اظهارات گفته شده در این نامه توسط شما قید شده، بنابراین باید دقت داشته باشید که این گفته ها به عنوان مدرک بر علیه شما استفاده نشود. به طور مثال اگر شما به خوانده تهمت زده باشید، او می تواند نسبت به شکایت کیفری از شما اقدام کند. این نکته مهمی است که باید به آن توجه کنید. در کلام ساده تر بهتر است شما برای استفاده از این ابزار از یک وکیل مجرب و با تجربه کمک بگیرید.
اظهارنامه و ارسال آن
اظهارنامه در گذشته به صورت کتبی و کاغذی تدوین و ارسال می شد. اما امروزه با گسترش فضای مجازی و لزوم استفاده همه افراد از سیستم های الکترونیکی، سیستم قضایی نیز امکان ارسال اظهارنامه به واسطه اینترنت و سامانه های خاص خودش را فراهم آورده است.
بدین ترتیب شما با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا به واسطه سامانه عدل ایران می توانید نسبت به تنظیم اظهارنامه و ارسال آن به طرف خوانده اقدام کنید. در این روش شما با وارد شدن به صفحه سامانه عدل ایران و با در اختیار داشتن کد ثنای خود می توانید با پر کردن فرم های لازم و وارد کردن اطلاعات خواسته شده نسبت به ارسال اظهارنامه به طرف خوانده اقدام کنید.
با توجه به این که غالب افراد جامعه امروز برای انجام نیازهای قانونی و حقوقی خودشان دارای کد ثنا هستند، در غالب موارد طرف خوانده اظهارنامه را از طریق سامانه عدل ایران و کد ثنای خود دریافت می کند. در واقع با ارسال اظهارنامه به خوانده، پیامکی به وی ارسال می شود که او را از دریافت چنین نامه ای مطلع می کند.
اما در صورتی که فرد فاقد کد ثنا باشد، اظهارنامه شما از طریق یک نامه کتبی به آخرین آدرس وی ارسال می شود. در صورتی که آدرسی از وی در اختیار نباشد و شما نیز این آدرس را نداشته باشید، عملا از مسیرهای دیگر مانند انتشار آگهی و … باید اقدام کنید. معمولا این در حالتی است که قانونگذار ارسال اظهارنامه را اجباری دانسته است. در غیر این صورت به نظر نمی رسد که در چنین شرایطی نیاز به استفاده از اظهارنامه وجود داشته باشد. این ها مهمترین نکاتی بود که باید در خصوص اظهارنامه و شرایط ارسال آن می دانستید.
