بند قانونی فک رهن یا همان الزام به فک رهن به منظور آزادسازی ملک پس از پرداخت بدهی وام تعریف شده است. در واقع زمانی که فردی از سازمان یا شخص حقوقی دیگری وام دریافت می‌کند و ملک خود را به عنوان وثیقه می‌گذارد؛ باید تا زمان پرداخت بدهی به آن سازمان یا شخص برای بازپس‌گیری ملک صبر کند.
زمانی که فرد بتواند بدهی خود را پرداخت کند؛ زمان آن رسیده است که سازمان یا فرد ملک را آزادسازی کند. در صورت هر گونه خودداری فرد یا سازمان از بازپسدهی ملک به صاحب آن، این فرد می‌تواند به سادگی درخواست فک رهن خود را در دادگاه مطرح کند.
همچنین از آنجایی که الزام به فک رهن باید با تسویه کامل بدهی و ابراء دین همراه باشد؛ بهتر است به هیچ وجه فرد وام گیرنده از پرداخت بدهی خود تا موعد معین کوتاهی نکند. از آنجایی که اغلب افراد با دادخواست الزام فک رهن در دادگاه می‌توانند ملک خود را آزاد کنند؛ در ادامه به همین مسئله پرداخته‌ایم.
رای وحدت رویه الزام به فک رهن
مطابق رای وحدت رویه ۶۲۰ الزام به فک رهن معاملات فرد مالک در رابطه با مال مرهونه در صورتی که این معامله حقوق مرتهن را نفی کند؛ به هیچ وجه نافذ نخواهد بود؛ چه بسا که این معامله از طرف راهن، بالفعل یا بالقوه حقوق مرتهن را نفی کند.
به زبان ساده‌تر، مطابق رای وحدت رویه ۶۲۰ الزام به فک رهن، به دلیل این که هرگونه معامله خرید و فروش ملک در رهن باعث از بین رفتن حقوق فرد مرتهن یا وام گیرنده می‌شود؛ از لحاظ قانونی این معامله اعتبار نخواهد داشت. بنابراین افراد باید حتما نسبت به این مسئله به صورت قانونی تصمیم بگیرند.
الزام به فک رهن بانک
زمانی که افراد وام خود را از بانک دریافت می‌کنند و برای تضمین استرداد بدهی وام به بانک، ملک خود را به عنوان وثیقه می‌گذارند؛ باید حتما پس از پرداخت بدهی، ملک را آزاد کنند. در واقع این مسئله وظیفه بانک است که پس از دریافت کامل بدهی خود، ملک را به صاحبان آن بازگرداند.
اما هر گونه خودداری بانک از بازپسدهی ملک به صاحب آن، فرد گیرنده وام می‌تواند اقدام به فک رهن بانک کند. از همین بابت، باید حتما به مسئله خودداری بانک از بازپسدهی ملک به صاحبان آن در دادگاه رسیدگی کرد.
الزام به فک رهن مالی یا غیر مالی
امکان فک رهن مال غیر منقول یا منقول هم در دادگاه وجود دارد. در واقع زمانی که وام گیرنده به صورت کامل بدهی خود را پرداخت می‌کند؛ طرف دیگر باید نسبت به آزادسازی مال او اقدام کند. اما اگر در اینجا نیاز به فک رهن از مال غیر منقول باشد؛ از آنجایی که این مسئله پرداخت پول است؛ مسئله بین دو طرف دعوی مالی خواهد بود.
لایحه دفاعیه الزام به فک رهن
برای الزام به فک رهن می‌توان یک لایحه دفاعیه تنظیم کرد و به همین شکل، اقدام به دریافت حقوق خود از دادگاه کرد. البته زمانی می‌توان از این لایحه استفاده کرد که یک فرد با گرفتن وام اقدام به وثیقه گذاشتن ملک خود کرده باشد. همچنین باید توجه کرد که اگر شخص تمام بدهی‌های خود را پس از مدتی پرداخت کند؛ امکان تنظیم لایحه دفاعیه الزام به فک رهن وجود خواهد داشت.
در این لایحه که باید حتما توسط وکیل ملکی تنظیم شود؛ توضیحات مربوط به استرداد ملک ارائه خواهد شد. خوشبختانه موسسه راهیان عدالت امکان تنظیم لایحه به صورت حضوری و غیر حضوری را برای مراجعه کنندگان امکان پذیر کرده است. این لایحه در مجموعه راهیان عدالت توسط وکلای پایه یک دادگستری و همچنین مشاوران حقوقی شما تنظیم خواهد شد.
نمونه دادخواست الزام به فک رهن و تنظیم سند رسمی
دادخواست الزام به فک رهن
جمهوری اسلامی ایران
برگ دادخواست به دادگاه عمومی
تاریخ:
شماره:
پیوست:
مشخصات طرفین:
نام:
نام خانوادگی:
نام پدر:
آدرس:
خواهان:
مشخصات خواهان (مالک):
مشخصات خوانده (بانک):
خوانده:
وکیل قانونی:
مشخصات وکیل یا نماینده قانونی در صورت وجود:
تعیین خواسته و بهای آن:
تقاضای الزام خوانده به فک رهن از پلاک ثبتی… بخش… مقوم بر… ریال علاوه بر خسارات دادرسی
دلائل و منفعات دادخواست
۱- قرارداد سند مالکیت ۲ – قرار داد رهن ۳ – استعلام ثبتی ۲ دفاتر خوانده ۵ – ارجاع امر به کارشناسی
ریاست محترم دادگاه عمومی
سلام عليكم
احتراماً، به استحضار عالی می رساند.
اینجانب خواهان مالک پلاک ثبتی فرعی از بخش اصلی شهرستان میباشم
ملک مذکور در تاریخ. مطابق سند رسمی شماره مورخ تنظیمی در دفترخانه اسناد رسمی شماره شهرستان در رهن بانک واقع شده است. در طول مدت قرارداد رهن اقساط وام تادیه گردیده و در حال حاضر اینجانب هیچگونه دینی به خوانده ندارم.
نظر به اینکه خوانده علیرغم تسویه وجه وام از فک رهن امتناع دارد و با این وضعیت معامله با شخص ثالث با مشکل مواجه گردیده، ضمن دعوت طرفین به دادگاه الزام خواننده به تک رهن استدعا می شود.
عند اللزوم کارشناسی از جهت ملاحظه دفاتر بانک و احراز تسویه دیون درخواست می گردد.
با تشکر و تجديد احترام
نام و نام خانوادگی :
شماره و تاریخ ثبت دادخواست شعبه :
شماره :
دادگاه عمومی :
نام و نام خانوادگی مقام ارجاع کننده رسیدگی فرمائید.
تاریخ :
امضا:
