قرار دادن دارایی به عنوان وثیقه در قبال وام، ماده قانونی عقد رهن است.در واقع برخی از افراد تمایل دارند که به جای فروش اموال خود، آنها را وثیقه قرار دهند تا وام دریافت کنند.
در صورت استفاده از ماده قانونی عقد رهن، وام دهنده هم تضمین خواهد گرفت که مبلغ بدهی گیرنده وام حتی در صورت پرداخت نکردن قسط، با استفاده از وثیقه جبران خواهد شد. از طرف دیگر، وجود مواد قانونی همچون عقد رهن برای بسیاری از افرادی که نیازمند دریافت وامهای سنگین هستند؛ بسیار کاربردی خواهد بود. در اینجا تلاش کردهایم تا تعریف کاملی از شرایط عقد رهن و همچنین مفاد حقوقی مرتبط با آن ارائه کنیم.
عقد رهن چیست؟
عقد رهن مادهای قانونی و مرتبط با قانون مدنی است. در واقع زمانی که فردی اقدام به گذاشتن مال منقول یا غیر منقول خود به عنوان وثیقه نزد فرد دیگری میکند؛ باید مطابق قوانین عقد رهن پیش برود. همچنین از آن جایی که این چنین معاملاتی با شرط کفایت قبض در ابتدا برقرار میشوند؛ بنابراین شما باید به منظور عقد رهن ابتدا اموالی را که قصد به وثیقه گذاشتن آنها را دارید مشخص کنید و سپس پس از مشخص شدن ارزش آن اموال، به مقدار مجاز وام دریافت کنید.
معمولا بر اساس شرایط عقد رهن تنها در صورتی میتوان اموالی را به عنوان وثیقه گذاشت که ارزشی برابر با مقدار وام و همچنین سود آن در گذر زمان داشته باشند. بنابراین عقد رهن یا همان به وثیقه گذاشتن اموال برای دریافت وام، شرایطی دارد که در ادامه به تفصیل این شرایط و قوانین هم خواهیم پرداخت.
عقد رهن در قانون مدنی
به تعریف ماده ۷۷۱ قانون مدنی، رهن عقدی است که به موجب آن مدیون، مالی را برای وثیقه به داین می دهد.رهن دهنده را راهن و طرف دیگر را مرتهن گویند. در واقع مطابق این ماده قانونی زمانی که فردی با وثیقه گذاشتن مال خود قصد دریافت وام را داشته باشد؛ پس از دریافت وام، در صورت پرداخت نکردن اقساط باید آن مال را در اختیار تام مرتهن یا رهن گیرنده بگذارد.
منظور از اختیار تام واگذاری کامل مال به مرتهن است. بنابراین فرد مرتهن مالک قانونی اموال وثیقه در صورت خلف وعده راهن یا دهنده وام است. همچنین از آن جایی که عقد رهن در قانون مدنی تعریف شده است؛ در صورت تخلف هر یک از طرفین، میتوان مراتب این تخلف را در دادگاه پیگیری و اثبات کرد.
شرایط عقد رهن
در ادامه به تفصیل کامل شرایط عقد رهن مطابق مفاد قانونی آن پرداختهایم:
۱ – شرط وکالت برای فروش مال مرهونه
بر اساس ماده ۷۷۷ قانون مدنی هر گاه واقف برای دو نفر یا بیشتر بهطور استقلال تولیت قرار داده باشد هر یک از آنها فوت کند، دیگری یا دیگران مستقلاً تصرف میکنند و اگر به نحو اجتماع قرار داده باشد تصرف هر یک بدون تصویب دیگری یا دیگران نافذ نیست و بعد از فوت یکی از آنها، حاکم شخصی را ضمیمهٔ آن که باقی مانده است مینماید که مجتمعاً تصرف کنند. بنابراین در صورت فوت هر یک از طرفین، امکان فروش و تصرف آن به وسیله وکالتی که به ورثه انتقال پیدا میکند؛ وجود خواهد داشت.
۲ – شرط سلب حق فروش از مرتهن
ماده ۷۷۸ قانون مدنی میگوید؛ اگر شرط شده باشد که مرتهن حق فروش عین مرهونه را ندارد باطل است. بنابراین راهن این امکان را نخواهد داشت که حق فروش را از مرتهن سلب کند.
۳ – شرط تعلق منافع رهن به مرتهن
بر اساس ماده ۷۸۶ قانون معدنی ثمره رهن و زیادتی که ممکن است در آن حاصل شود در صورتی که متصل باشد جزء رهن خواهد بود و در صورتی که منفصل باشد متعلق به راهن است مگر اینکه ضمن عقد بین طرفین ترتیب دیگری مقرر شده باشد. بنابراین منافع رهن تا حد مشخصی به مرتهن تعلق خواهد گرفت.
۴ – شرط تعلق یا تملیک مورد رهن به مرتهن
مطابق قوانین موجود، طلبکار مالکیتی بر عین مال رهن ندارد و تنها میتواند به مقدار طلبی که دارد؛ از آن مال برداشت کند. همچنین قانون مشخص کرده است که مرتهن چه زمانی میتواند از اموال رهن به جهت دریافت بدهی خود اقدام کند. با این حال بهتر است در این زمینه حتما از یک وکیل ملکی حرفهای در موسسه راهیان عدالت مشاوره دریافت کنید.
عقد رهن مدت دار
عقد رهن مدت دار تنها زمانی معتبر است که مدت رهن آن تا زمان تادیه کامل دین باشد. بنابراین باید توجه کنید که عقد رهن مدت دار را تنها زمانی میتوان به عنوان وثیقه استفاده کرد که مدت زمان تادیه آن تا پایان پرداخت کامل دین باشد.
همچنین باید توجه کنید که عقد رهن با این هدف منعقد می شود که مرتهن (دین دارنده) اطمینان حاصل کند که اگر راهن بدهی خود را پرداخت نکند؛ او میتواند از محل رهن تمام بدهی یا طلب خود را پیش از تادیه دریافت کند.
مشاوره عقد رهن
همانطور که دریافتید؛ عقد رهن یک مبحث حقوقی نسبتا رایج است که به منظور پیگیری آن در دادگاهها حتماً باید از یک مشاور حقوقی حرفهای مشورت دریافت کنید. خوشبختانه در مجموعه راهیان عدالت شرایط برای ارائه مشاوره عقد رهن به صورت حضوری و غیر حضوری فراهم شده است.
بنابراین شما میتوانید با مراجعه به سایت یا حتی تماس با کارشناسان مجموعه در اولین وقت ممکن در این زمینه مشاوره دریافت کنید. همچنین توجه داشته باشید که مباحث حقوقی این چنینی باید حتماً از نظر کارشناس بررسی شوند تا در دادگاه به نتیجه مطلوبی دست پیدا کنید.
