دعوای چک

نکاتی پیرامون دعوای مطالبه وجه چک

تعریف دعوای چک

در صورتی که شخصی چکی صادر نموده و در سر رسید تعیین شده در آن به میزان وجه مندرج، در حساب خود وجه نقد نداشته باشد، دارنده برای استیفای حقوق قانونی خود می‌تواند دعوای حقوقی مطالبه وجه چک یا دعوای کیفری صدور چک بلامحل اقامه نماید.

ارکان دعوای چک

اقامه‌ی دعوا، اعم از کیفری و حقوقی منوط به این است که دارنده چک گواهی عدم پرداخت اخذ نموده باشد. در خصوص دعوای کیفری باید توجه داشت که دارنده باید از تاریخ سررسید لغایت 6 ماه گواهی عدم پرداخت را اخذ نموده و از تاریخ اخذ گواهی عدم پرداخت ظرف مدت 6 ماه اقامه دعوا نماید. در غیر این صورت اقامع دعوای کیفری ممکن نیست. (مواد 11 قانون صدور چک) به علاوه اگر دارنده پس از اخذ گواهی عدم پرداخت چک را به غیر انتقال دهد، دیگر امکان اقامه دعوای کیفری وجود ندارد (ماده 11 قانون صدور چک)

دادگاه دعوای چک

یکم- دعوای حقوقی: بنا بر مواد 11 و 13 قانون آیین دادرسی مدنی و رأی وحدت رویه شماره 688-23/08/1385 دارنده می‌تواند دعوای خود را در دادگاه محل اقامت خوانده (صادر کننده)، محل صدور چک یا محل ایفای تعهد (بانک محال‌علیه) اقامه نماید. در صورتی که وجه چک تا 000/000/200 ریال باشد، باید به شورای حل اختلاف مراجعه شود. (ماده 9 قانون شورای حل اختلاف)

برای ارتباط با وکیل کیفری با ما با شماره : 09121304085 در تماس باشید

دوم- دعوای کیفری: طبق ماده 116 قانون آیین دادرسی کیفری دادسرای صالح، دادسرای محل وقوع جرم است. محل وقوع جرم همان محل برگشت خوردن چک است. با توجه به رأی وحدت رویه شماره 669 مورخ 21/07/1383 چک در هر یک از شعب بانک محال علیه که برگشت زده شود، دادسرایی که شعبه مذکور در حوره قضایی آن واقع است صالح به رسیدگی می‌باشد. دادگاه صالح نیز دادگاه محل وقوع جرم است. (ماده 310 قانون آیین دادرسی کیفری) بنابراین پس از انجام تحقیقات مقدماتی و صدور قرار مجرمیت پرونده برای رسیدگی در دادگاه به دادگاهی که جرم در حوزه قضایی آن واقع شده است ارسال می‌گردد.

تأمین خواسته دعوای چک

بنا بر بند «ج» ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 292 قانون تجارت در صورتی که چک برگشت زده شود دارنده می‌تواند بدون سپردن خسارت احتمالی درخواست تأمین خواسته نموده و دادگاه صالح به میزان وجه چک از اموال بلا معارض خوانده توقیف می‌نماید. طبق رویه غالب محاکم تأمین خواسته بدون سپردن خسارت احتمالی در صورتی ممکن است که دارنده طرف 15 روز از تاریخ سررسید نسبت به اخذ گواهی عدم پرداخت اقدام کرده باشد. در غیر این صورت اجرای قرار منوط به سپردن خسارت احتمالی است.

هزینه دادرسی دعوای چک

هزینه دادرسی در دعوای حقوقی در مرحله بدوی 3 و نیم درصد وجه چک و در واخواهی یا تجدیدنظر خواهی 4 درصد وجه چک است. (بخش‌نامه یکنواخت سازی هزینه‌های دادرسی مصوب 4 خرداد 1395)

در دعوای کیفری نیز باید 50000 ریال هزینه دادرسی پرداخت شود.

شرایط اقامه دعوای چک (جرم صدور چک بلامحل)

شرایط اقامه دعوای کیفری به ترتیب زیر است:

1.ظرف 6 ماه از تاریخ سررسید گواهی عدم پرداخت اخذ شده و ظرف 6 ماه نیز اقامه دعوا صورت گیرد؛ (ماده 11 قانون صدور چک)

2.پس از اخذ گواهی عدم پرداخت، چک به شخص دیگری پرداخت نشده باشد؛ (ماده 11 قانون صدور چک)

3.چک وعده دار نباشد (بند «د» ماده 13 قانون صدور چک)بنابراین اگر کسی مندرجات برگ چک را در تاریخ 10/08/1395 پر نموده و تاریخ صدور آن را در برگ چک 13/11/1395 قید نماید این چک وعده دار بوده و قابل تغقیب کیفری نیست؛

4.هرگاه در متن چک وصول آن منوط به تحقق شرطی شده یا بابت تضمین صادر شده باشد یا بدون آن که در متن چک به لزوم تحقق شرط یا تضمینی بودن آن اشاره شده باشد، معلوم شود که وصول وجه چک به تحقق شرطی منوط بوده یا بابت تضمین صادر شده است (بندهای «ب»، «ج» و «د» ماده 13 قانون صدور چک)؛

5.در صورتی که چک سفید امضا صادر شده باشد (بند «الف» ماده 13 قانون صدور چک).

نمونه دادخواست دعوای چک

دادگستري جمهوري اسلامي ايران

شماره پرونده …..

برگ دادخواست به دادگاه عمومي

فرم شماره 1296/2201/54 دفتر طرح و برنامه ريزي