تفاوت عقد بیع و معاوضه در چیست؟
قبل از شرح تفاوت عقد بیع و معاوضه باید دانست که بیع شکل پیشرفته و امروزی معاوضه می باشد. قرن ها پیش و از زمانی که انسان پا به عرصه هستی نهاده است رفع نیاز ها و کالاهای ضروری زندگی در اولویت بوده اند. از این رو به عنوان اولین معامله قرارداد یا عقد معاوضه به وجود آمد. به این صورت که اگر کسی مازاد بر نیاز خود کالایی در اختیار داشت آن را با کالایی که مورد نیازش بود تعویض می کرد.
شما برای مشاوره با وکیل کلاهبرداری با مشاوران ما با شماره 09121304085 تماس بگیرید.
در واقع مهم ترین و بارزترین تفاوت عقد بیع و معاوضه در انجام معامله و قرارداد است. زیرا امروزه عقد معاوضه به سادگی گذشته صورت نمی گیرد. بلکه قانون مدنی کشورها جهت انجام آن قوانینی وضع نموده اند. در ادامه این متن به شرح کاملی از ابن دو نوع عقد و تفاوت های آن خواهیم پرداخت.
اگر در پرونده های ملکی به مشکل برخورد کردید وکیل ملکی تهران آماده ی کمک به شماست.
عقد بیع و معاوضه چیست؟
برای یافتن تفاوت عقد بیع و معاوضه بهتر است با مفهوم کلی این دو عقد آشنا شویم. در قانون مدنی کشورمان صراحتا به این موضوع اشاره شده است که افراد بنا بر خواست خود می توانند بر اساس عقد توافقاتی را انجام دهند. این توافقات موجب رسیدن این افراد به خواسته های حقوقی شان می شوند. طبق ماده ۴۶۴ قانون مدنی عقد معاوضه عبارت است از مبادله یک کالا با کالای دیگر، از این روش معامله در گذشته بسیار استفاده شده است.
به این صورت که اگر شخصی کالایا مال ارزشمندی داشت آن را به فردی دیگر می داد و در قبال آن کالای مورد نیازش را تهیه می کرد. در حال حاضر مشابه این مسئله وجود دارد. به طوری که در ماده ۴۶۵ قانون مدنی مفصلا به آن پرداخته شده است. مثلا برای معاوضه می توان گفت فردی خودروی خود را با خودروی فرد دیگری تعویض کند. این حالت نوعی معاوضه به حساب می آید. در عقد معاوضه طرفین معامله حق فسخ آن را ندارند. تنها در صورتی حق این کار را دارند که دلایل قانونی برای آن ارائه دهند. زیرا مال و کالای تعویضی میان طرفین معامله رد و بدل می شود و این عقد معاوضه را به یک عقد تملیکی تبدیل می کند. این عقد را می توان یک عقد لازم و معین دانست زیرا یک عقد رایگان نمی باشد. به همین دلیل برخی افراد آن را معاوضی نیز می گویند.
درباره عقد بیع باید گفت که در ماده ۳۳۸ قانون مدنی به طور کامل به آن پرداخته شده است. عقد بیع شامل تملک یک مال معین توسط یک شخص به صورت قانونی و در مقابل یک عوض دیگر می باشد. این عوض ممکن است مال، پول یا ارائه خدمات باشد.
مهم ترین تفاوت عقد بیع و معاوضه
مهم ترین تفاوت عقد بیع و معاوضه به قرار ذیل است:
۱: اگر بین دو نفر به عنوان طرفین معامله عقد بیع روی داده باشد در قانون موارد و شرایطی برای آن در نظر گرفته شده است. زیرا عقد بیع یک عقد لازم است. قانون گذار برای فسخ ان خیاراتی از جمله خیار تاخیر ثمن، خیار مجلس و خیار حیوان در نظر گرفته است. لازم به ذکر است این ۳ خیار به طور مشخص و معلوم مختص عقد بیع می باشند. بنابراین اگر یکی از طرفین و یا هر دوی آن ها بخواهند از عقد معاوضه استفاده کنند حق آوردن این خیارات را در قرار داد ندارند. به زبان ساده تر این احکام خاص در عقد معاوضه مورد استفاده قرار نمی گیرند و درباره آن جاری نمی شوند.
پس ملاک تفاوت عقد بیع و معاوضه تشخیص قصد و نیت و اراده طرفین در قرارداد است. به این شکل است که ماهیت و اصول قرارداد مشخص می شوند. به طور کلی اگر یکی از طرفین در قرارداد مال های تعویضی را یکی ثمن و دیگری ذکر نمایند می توان گفت که عقد بیع بوده است.
۲: دیگر تفاوت عقد بیع و معاوضه مربوط به کالا های مورد معاوضه می شد. به این شکل که در عقد بیع مبیع عین بوده اما در عقد معاوضه عوض علاوه بر عین منفعت یا حق یک مال نیز خواهد بود.
۳: نکته دیگر در رابطه با تفاوت عقد بیع و معاوضه این است که حق شفعه خاص عقد بیع می باشد. به این شکل که اگر دو نفر به صورت شراکتی مال غیر منقول را در قالب عقد بیع منعقد نمایند برای شریک دیگر حتما حق شفعه در نظر گرفته می شود. این در حالی است که اگر این حالت در قالب عقد معاوضه انجام بگیرد حقی به نام حق شفعه برای شریک در نظر گرفته نخواهد شد.
سخن آخر
همه ما حتما بارها و بارها با انواع عقد قرارداد به خصوص عقد بیع و معاوضه روبه رو شده ایم. با این حال شاید کمتر کسی باشد که نوع قرار داد را دانسته و یا حتی درباره عقد بیع و یا معاوضه اطلاعی داشته باشد. بنابراین در مطلب فوق تا حدودی این دو عقد و قرارداد را شرح دادیم به امید آن که مورد توجه و استفاده قرار بگیرد.
