خرید ملک اوقاف یکی از چالش های قانونی است که در جامعه امروز ایران وجود دارد. در واقع بر اساس تعریف قانون و شرع از وقف، مال وقف شده غیر قابل انتقال بوده و باید در جهت تعیین شده مورد استفاده قرار بگیرد. بنابراین بر اساس این تعریف قانونی امکان فروش یا خرید ملک اوقاف وجود ندارد. اما آن چیزی که به صورت عملی دیده می شود این است که در مواردی امکان فروش یا خرید ملک اوقاف وجود دارد.
خرید ملک اوقاف چیست؟
- شرایط خرید ملک اوقاف چیست؟
- آیا امکان خرید ملک اوقاف وجود دارد؟
- چگونه می توان نسبت به خرید ملک اوقاف اقدام کرد؟
- آیا قانون اجازه خرید ملک اوقاف را می دهد؟
- شرایط فروش و خرید ملک اوقاف چیست؟
- کارکرد یک وکیل در خصوص خرید ملک اوقاف چیست؟
- خرید ملک اوقاف از منظر شرعی امکان پذیر است؟
- نهاد تصمیم گیرنده در خصوص خرید ملک اوقاف کدام است؟
- در چه صورتی امکان خرید ملک اوقاف ایجاد می شود؟
- آیا در خرید ملک اوقاف امکان انتقال سند وجود دارد؟
ما در ادامه می خواهیم بدانیم که خرید ملک اوقاف چه شرایطی دارد و چگونه می توان به صورت قانونی نسبت به انتقال این دسته از اموال و املاک اقدام کرد؟ در کلام ساده تر ما در این مقاله می خواهیم بدانیم مسئولیت اصلی فروش یک ملک وقفی چیست و در چه شرایطی امکان خرید قانونی آن ملک برای خریدار فراهم می شود؟
همچنین می خواهیم بدانیم آیا امکان انتقال سند رسمی به نام خریدار در چنین شرایطی وجود دارد یا خیر؟
با توجه به شرایط نسبتا پیچیده ای که اموال وقفی دارند این املاک با هزینه های نسبتا مناسب تری به فروش می رسند. بنابراین بسیاری به دنبال پاسخ این سوال هستند که آیا از نظر قانونی و رسمی امکان خرید چنین املاکی وجود دارد و در صورت مثبت بودن پاسخ، چه مسیری برای انجام آن توسط قانون پیش بینی شده است؟ در ادامه با ما همراه باشید.
اگر به دنبال تنظیم لایحه اعاده دادرسی هستید می توانید با وکیل اعاده دادرسی در ارتباط باشید
خرید ملک اوقاف و بررسی مفاهیم
خرید ملک اوقاف را زمانی می توانیم به درستی مورد بررسی قرار دهیم که با برخی از مهمترین مفاهیم مربوط به آن آشنا شویم. در واقع ابتدا باید بدانیم که وقف چیست و بر اساس چه مفهومی در قانون تعریف می شود؟ شناخت این چارچوب می تواند مسیر ما را برای فهم بهتر و دقیق تر خرید ملک اوقاف نشان دهد.
به طور کلی وقف یکی از مفاهیمی است که به واسطه مفاهیم فقهی و شرعی وارد قوانین ایران شده است. گرچه در سایر ادیان و قوانین نیز می توان رد پاهایی از این مفهوم پیدا کرد اما به جرات می توان گفت که اسلام دقیق ترین تعاریف و شرایط را از این مفهوم ارائه کرده است.
بر اساس مفاهیم شرعی و قانونی وقف یک نوع قرارداد لازم و معین محسوب می شود. قرارداد معین بدین معنی است که قانونگذار خود شرایط صحت اختصاصی آن را معین کرده و قرارداد لازم به این معنا اشاره می کند که امکان فسخ یا به طور کلی انحلال قرارداد تنها در شرایط خاص قانونی وجود دارد.
یکی از مهمترین شرایطی که قانونگذار برای قرارداد وقف در نظر گرفته این است که بر اساس آن تملک ملک از مالک گرفته شده و عین آن حبس می شود. بنابراین عملا ملک شخصیت حقوقی پیدا کرده و تحت تملک فرد یا نهاد خاصی قرار نمی گیرد. از این رو هیچ فرد یا نهادی امکان انتقال این ملک را از نظر قانونی و شرعی ندارد.
برای تسریع در روند پرونده می توانید با وکیل دیوان عدالت اداری در ارتباط باشید
مسئله ای که باید توجه داشته باشید این است نهادی مانند سازمان اوقاف تنها تحت عنوان متولی امور شناخته می شود. بنابراین حتی سازمان اوقاف نیز از نظر قانونی و شرعی این اجازه را ندارد که نسبت به انتقال این املاک اقدام کنند. بنابراین این سوال مطرح می شود که چگونه خرید ملک اوقاف امکان پذیر شده است؟ این پرسشی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
خرید ملک اوقاف و استثنای قانون
خرید ملک اوقاف و یا انتقال آن غیر قانونی و غیر شرعی محسوب می شود مگر این که قانون بر اساس شرایط خاصی اجازه چنین کاری را داشته باشد. اگر بخواهیم به صورت قانونی به این مسئله نگاه کنیم می توانیم اینگونه بیان کنیم که قانون در صورتی امکان چنین انتقالاتی را فراهم کرده است که آن ملک یا مال موقوفی مورد استفاده قرار نگیرد. یعنی امکان استفاده از آن وجود نداشته باشد.
در کلام ساده تر ملک در وضعیتی باشد که شرایط استفاده و یا تعمیر برای آن امکان پذیر نباشد. در این صورت متولی می تواند این ملک را به فرد دیگری منتقل کرده و هزینه به دست آمده را در مسیر وقف مشخص شده مورد استفاده قرار دهد. این چیزی است که در قانون به آن اشاره شده است.
اما در واقعیت ما شاهد این مسئله هستیم که خرید ملک اوقاف رایج تر از چیزی است که به نظر می رسد قانون پیش بینی کرده است.
در واقع اگر بخواهیم به صورت عمیق به این مسئله نگاه کنیم توجیه شرعی و قانونی چنین خرید و فروش هایی این است که زمین ملک به عنوان وقف در نظر گرفته شده و خریدار تنها مالک عیان یا همان ساختمان شناخته خواهد شد. بنابراین برای 99 سال باید به متولی یا همان سازمان اوقاف اجاره ای مشخص را پرداخت کند.
بنابراین خرید ملک اوقاف امکان پذیر است و در این انتقال سند به نام خریدار به صورت رسمی صادر می شود. اما به مدت 99 سال خریدار باید به سازمان اوقاف اجاره زمین را پرداخت نماید و هر نوع تغییر اساسی و یا انتقال به فرد دیگر باید با رضایت و مجوز این سازمان صورت بگیرد.
به جز این مسئله و یا نکته دیگری در این خصوص وجود ندارد. بنابراین خرید ملک اوقاف درست مانند خرید یک ملک عادی است. تنها تفاوت آن را می توان پرداخت اجاره ای نسبتا ناچیز به مدت 99 سال به سازمان اوقاف و گرفتن مجوزهای لازم برای هر نوع انتقال دانست.
اما با این حال پیشنهاد ما این است که در خصوص چنین املاکی پیش از عقد قرارداد با یک وکیل ملکی یا مشاور حقوقی مشورت کرده و سپس دست به کار شوید. این کار می تواند شما را از ورود به مسیرهای قضایی پیچ در پیچ نجات دهد.
